19 Aralık 2013 Perşembe

Objektif Kusurları ''Ders: 5''

Fotoğraf Çekimi Ders 5:                                                                               29.11.2013

***OBJEKTİF KUSURLARI***

Harelenme: Akademik olarak bir objektif kusurudur fakat doğru kullanıldığında kompozisyon içindeki boşlukları doldurup fotoğrafa görsel bir öğe katar. 
(Aslında bu olay ters ışıkta mercek içine giren ışığın yansıma oluşturmasıdır. Fotoğrafta renkli yuvarlaklar olarak görülür. Konu, sağ ya da soldan 45 derece açıyla ışık ile aydınlatıldığında fotoğrafta net olarak gözlemlenebilir, bazı objektiflerde kötü bazılarında ise çok iyi sonuçlar verebilir.)

Astigmat: Fotoğraflarda alan eğikliği oluşturarak kendini belli eder. Mercek yüzeylerinin doğru perdahlanması ile belirli ölçülerde düzeltilebilir. 

Distasyon: İki tip distasyon vardır. Geniş açılı objektiflerde fıçı tipi distasyon, dar açılı objektiflerdeyse yastık tipi distasyon oluşur. 
Örneğin 50mm.'lik objektifle kare bir kutunun fotoğrafını çektiğimizde, kutunun köşe ve kenarları normal düz bir kare gibi görürken, geniş açılı objektifte köşeler ve kenarlar dışa doğru yuvarlaklaşır, bu nedenle fıçı benzetmesi taşır. Dar açılı objektifte ise 4 kenarda içe doğru yay izlenimi oluşturur, bu nedenle de dar açılı objektif distasyon hatasına yastık benzetmesi yapılabilir.

Not: Balıkgözü objektifte bu kusur doğal kabul edilebilir. 

Renkseme: Bazı renklerin fotoğrafta hiç oluşmamasıyla kendini belli eder. Genellikle objektifin almış olduğu bir darbe sonucu iç kısımdaki merceklerin aksının kayması sonucu oluşur.

Kromatik Aberasyon: Farklı ışık dalga boylarının aynı noktada odaklanmamasından kaynaklanan bir problemdir. Farklı renklerde mercekler kullanılarak bu kusur minimize edilebilir. 

Koma Durumu: Objektifin almış olduğu ağır bir darbe sonucu oto-focus (AF) motorunun çarklarının kırılıp objektifi kitlemesiyle oluşur. Giderilebilmesi söz konus değildir, objektif çöp olur. :) 

Karıncalanma Problemi: Objektifin rutubetli ortamlarda uzun süre saklanmasından kaynaklanan bir problemdir. Başlangıç aşamasında tespit edilirse yoğun bir temizlik ile objektif kurtarılabilir.  (Bu olay objektifin üzerinde bir çeşit mantar türemesidir, bu mantarın saçaklı bir yapısı vardır ve salgıladığı enzimler mercek yüzeyini eritir.) 

***Fotoğraf Makinesi Uzun Süre Kullanılmıyorsa Bakım-Saklama***

*Batarya mutlaka makineden çıkartılmalıdır.
*Periyodik olarak lens temizleme kalemi ile lensin bakımı yapılmalıdır. (Bu kalemle temizlik yapılırken kalemin arkasındaki fırça ile objektif temizlendikten sonra, solüsyonlu tarafı objektife 90 derece açı ile temas ettirilip içten dışa doğru yuvarlaklar çizerek temizlik yapılmalıdır.)
*Ara ara farklı diyafram değerleri vererek fotoğraf çekilmelidir. (Diyafram perdelerinin yapışmasını önlemek için.)
*Objektif lensine kesinlikle parmakla dokunmuyoruz, lensin mümkün olduğunca parmak izinden uzak tutulması önemli, aksi halde netliğimiz olumsuz etkileniyor. 

Biraz Problem Çözelim:

Soru: 300mm.'lik bir objektifle elde çekim yapmak için makine ayarlarımız ne olmalıdır? (ISO:100, E:1/60 ve F:8 seçili ayarlar veriliyor ve diyaframımız en çok 5.6 değer alabiliyor.) 

Yanıt: Elde çekim kurallarını anımsayacak olursak objektifin odak uzaklığından daha hızlı bir çekim yapmamız gerekli, makinenin titremesini önlemek için. Bu nedenle E seçeneğinden objektiften daha hızlı olan 1/500 seçilmelidir. (Dolayısıyla bize verilen seçili ayara göre E'de 3 stop sağa kaymış olduk, sırasıyla E: ...-1/60- 1/125-1/250-1/500)
Bu durumda E ile diyafram ters orantılı olduğundan F'de de 3 stop sola kaymamız gerekli, ancak objektifimiz max. 1 stop hareket edebiliyor en çok 5.6 F değeri alabildiğinden. Bu durumda F' de bir stop sola kayabiliyoruz. E'de olan 3 stopluk hareketimizi F'de 1 stop olarak karşılayabildiğimizden fark olan 2 stop için ISO üzerinden sağa doğru ilerleyip ışığı arttırarak sorunu çözüyoruz. Son durumda ISO'muz 400 oluyor, 2 stop ilerlediğimiz için. (ISO: ...100-200-400)
Özetle makinemizin yeni ayarları: ISO:400, E: 1/500, F:5.6 olacaktır, artık en iyi şekilde elde çekimimizi yapabiliriz. Cenk'in notu: Bu örneği ve çözüm mantığını anladıysak eşdeğerlilik yasasını dolayısıyla fotoğrafın temelini öğrendik diyebiliriz. :)

***Karda Fotoğraf Çekerken***

*Karda fotoğraf çekerken pozometreyi 0'da tutarsak fotoğramızı gri çıkar. (Skandal) :))  Bu nedenle karda ya da karlı havada fotoğraf çekerken + (artı) pozlandırma yapmamız gerekir ki karın gerçek rengi olan beyazı fotoğrafta görebilelim. 

*Fotoğraf çekilecek kompozisyonda beyaz renk hakim ve diğer tonlar da bulunuyorsa pozometreyi +1, +1.5 olarak pozlandırabiliriz. 

*Fotoğraf çekilecek kompozisyonda tamamen beyaz renk hakimse (örneğin karın içinde açmış bir kardelenin fotoğrafını çekeceksek) pozometreyi +2, +2.5 olarak pozlandırmamız gerekli. 

*Siyah renk ağırlıklı kompozisyonda fotoğraf çekerken de yukarıdaki iki maddelik durumun tam tersini uygulayabiliriz, bu kez pozometre - (eksi) pozlandırılır. (Siyahı fotoğrafta net olarak vurgulayabilmemiz için.)

***Notlar***

1)- Hareket eden nesneye ne kadar yaklaşırsak o kadar hızlı çekim yapmamız gerekir. (Bu durumda E'yi sağa doğru ilerletmemiz gerekiyor.)
2)- Hareket odaklı çekimler yapacaksak Canon 1D serisi önerilir, ancak bu seri body'lerinin fiyatı 17.000₺ civarı. Sudan ucuz. ;)) Hareketli cisimlerde çok hızlı netlik yapabilen makinelerdir. 
3)- Vimeo fotoğraf için takip edilebilir. 
4)- www.500px.com sitesine bakılabilir. (Fotoğraf paylaşım sitesi ve çekilen fotoğrafların hangi teknikle çekildiği, kullanılan makine, objektif ve diğer teknik detayları tümü mevcut ayrıca sitede oldukça kaliteli fotoğraflar bulunuyor.)
5)- New York Üniv.'nin 4 ciltlik İngilizce fotoğraf yayınlarının pdf'leri internetten inceleyebilirsiniz.
6)- Fotoğrafları jpeg yerine wav'da çekersek çekim ardından fotoğrafla istediğimiz gibi oynayabiliriz, tek tuşla tüm renkleri değiştirmek vs. gibi.
7)- Işığın fotoğrafa etkisi, elde çekim kuralları, filtreler,  ISO, E ve F değerleri mutlaka ezberlenmeli ve çok iyi anlaşılmalı, sınavda karşımıza çıkacaktır. :)

***ÖDEVLER***

1)- Arka arkaya dizilmiş 4-5 objenin (hepsini göreceğimiz şekilde) farklı F ayarları ile fotoğrafını çekin. Tüm fotoğraflarda netlik yaptığımız nokta aynı olsun. Özetle diyafram değerlerini değiştirerek net alan derinliği çalışması yapıyoruz.

NAD 1. Fotoğraf Teknik Bilgi:

ISO:100 34mm. 0 EV  f/4,5 E:2,5
Canon EOS 600D 
Canon EF-S 18-55mm. f/3.5-5.6 IS II
5184 X 3456   5,0 MB  JPEG



          
NAD 2. Fotoğraf Teknik Bilgi:

ISO:100 34mm. 0 EV  f/16 E:30,0
Canon EOS 600D 
Canon EF-S 18-55mm. f/3.5-5.6 IS II
5184 X 3456   4,9 MB  JPEG

Kısaltma Açıklama: NAD => Net Alan Derinliği.

2)- Gün ışığı altında koşan birinin fotoğrafını E:1/10,.....,1/500 (ara değerler dahil) herbir değerde ayrı ayrı çekin.
3)- Aynı cismi -3,-2,-1,0,1,2,3 değerlerinde pozlandırma yaparak çekin. Tripod ile evde çekim yapabilirsiniz. 
4)- Işığın düşük olduğu koşullarda oto-focus ile netlik yapın.
5)- Işıklı ortamda düz ve pürüzsüz bir zemine netlik yapın.
Cenk'in notu: 4. ve 5. Ödevde makine otomatik netlik yapamayacağından manuel netlik yapmamız gerekecektir.

***KİTAPLAR***

1)- David Prakel (Basic Photography) "Işık" ve "Pozlandırma" kitapları mutlaka alınacak, Türkçe çevirisi bulunuyor. Ayrıca "Kompozisyon", Siyah-Beyaz Fotoğrafçılık kitapları da mevcut. 
2)- Kompozisyon için Prof. Sabit Kalfagil'in "Fotoğrafın Yapısal Öğeleri ve Kompozisyon Kuralları" kitabını okuyabilirsiniz. 
3)- Temel Fotoğraf Çekim Teknikleri için de Özer Kanburoğlu'nun "A'den Z'ye Fotoğraf" kitabı mutlaka okunmalı.
4)- "Doğada, Bilimde, Sanatta Altın Oran" kitabını da mutlaka okumalısınız. (Yazarı: Mehmet Suat Bergil)
5)- John Berger'in "Görme Biçimleri" kitabını okuyabilirsiniz.
6)- Suzan Sontag'ın "Başkalarının Acısına Bakmak" kitabı da okunmalı. 

---Ders Sonu---

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder