Fotoğraf Çekimi Ders 3: 01.11.2013
***IŞIK***
Işığın fotoğrafa etkileri üç ana başlık altında incelenir.
1)- Işığın Yönü
2)- Işığın Renk Sıcaklığı
3)- Işığın Renk Kontrastı
1)- Işığın Yönü:
a)- Cephe Işığı: Işık kaynağı fotoğrafı çekilecek olan nesnenin tam karşısında yer alır. Bu aydınlatma biçiminde üç boyutluluk izlenimi iki boyuta indirgenirken renk en doğru şekilde fotoğrafa aktarılmış olur. (Moda çekiminde modelin cildinde sorun varsa kullanılır, ışık fotoğrafta gölge oluşturmaz.)
b)- Yanal Işık: Bu aydınlatma biçiminde üç boyutluluk izlenimi gölgelenmelerden dolayı çok daha etkin biçimde fotoğrafa yansırken içerikte kayıplar meydana gelir. Opak malzemelerin fotoğrafı çekilirken doku izlenimi arttırılmak istenirse kullanılması gereken aydınlatma biçimi yanal ışık olmalıdır. (3 boyutluluk izlenimi verir, doku bizim için önemliyse yanal ışık kullanılır.)
c)- Alttan Aydınlatma: Fotoğraf için uygun olmayan bir aydınlatma biçimidir. Genellikle tiyatro sahneleri ve sinemada korku efektini güçlendirmek için kullanılır.
d)- Tepe Işığı: Fotoğraf için uygun olmayan bir aydınlatma biçimidir. Girintili alanlarda şiddetli koyuluklar meydana getirerek görüntünün parçalanmasına neden olur. Fakat farklı aydınlatma biçimleri içersinde yardımcı ışık olarak kullanıldığında saç ışığı olarak kullanılabilir. (Uzun saçlı modellerde saç ışığı olarak kulanılması uygundur, kısa saçli modellerde kullanılırsa modeliniz fotoğrafta kel görünür.) :)
e)- Ters Işık: Ters ışığın fotoğrafta üç ayrı etkisi vardır. Işık ölçümü ışık kaynağından yapıldığında öndeki nesne siyaha gömülerek silüet etkisi oluşturur. Işık ölçümü öndeki cismin ışık görmeyen kısmından yapıldığındaysa öndeki nesne normal olarak aydınlanırken arka alanda ışık patlaması meydana gelir ve beyaza dönüşür. Fotoğrafı çekilecek olan nesnenin arkasında koyu bir fon varsa ve ışık kaynağı 45 derece gibi bir açıyla konuyu tersten aydınlatıyorsa öndeki nesnenin etrafında ışıkla çizilmiş bir kontür meydana gelir.
Not: David Prakel (Basic Photography) "Işık" kitabı önerilir, Türkçe çevirisi bulunuyor.
2)- Işığın Renk Sıcaklığı:
Her yapay aydınlatma elemanının kendine ait bir renk sıcaklığı vardır. Beynimiz görmüş olduğu görüntüyü düzelttiği için bu aydınlatma elemanları arasındaki farkı algılamamız pek mümkün değildir fakat fotoğraf çekimi gerçekleştirildiğinde bu gerçek ortaya çıkmaktadır.
Işığın renk sıcaklığı derece Kelvin ile ifade edilir. Kelvin dereceyse demirin C derece cinsinden ısıtıldığında saçmış olduğu ışık referans alınarak ölçülür.
Odun alevinin mum ışığı=> 1800 K (Kelvin) derecedir ve kırmızı ışık yayar.
2400-2800 Kelvin (K) derece flamanlı ampüller=> sarı ve turuncu ışık yayar.
Florasan, ev tipi ampüller => 4000 K derecedir ve yeşil ışık yayar.
5000-5500 K derece arası=> Beyaz ışık yayar.
Öğlen güneşinde mavi gökyüzü=> 10000-15000 K derecedir.
Soğuk aydınlatmalar: Yeşil-mavi renk hakimiyeti söz konusudur. Daha ciddi ortamlarda kullanılır, eğitim kurumları ve fabrikalar gibi.
Sıcak aydınlatmalar: Sarı-turuncu renk hakimiyeti söz konusudur. Ev ve restoranlarda tercih edilen aydınlatma rengidir.
3)- Işığın Kontrastı:
a)- Çıplak Işık: Işık kaynağının önüne ışığı süzecek herhangi bir materyal yerleştirilmezse güneşli hava etkisi oluşur üç boyutluluk izlenimi artar ve gölgelenmeler meydana gelir.
* Üç boyutluluk etkisini arttırmak için ışığı süzmemek gereklidir, üç boyutluluk etkisi için gölgeler oluşturulmalıdır.
* Bulutlu havada gölgeleri tamamen ya da kısmen kaldırıyoruz.
b)- Süzülmüş Işık: Işık kaynağının önüne ışığı süzmesi için yağlı eskiz kağıdı, aydınger kağıdı, buzlu cam, sık dokunmuş beyaz kumaş gibi materyaller yerleştirildiğinde bulutlu hava etkisi oluşturarak gölgelenmeler ortadan ortadan kaldırılır ve ton yelpazesi genişletilir.
c)- Yansımış Işık: Işık opak bir malzeme üzerine çarptırıldığında kırılarak saçılır ve homojen bir aydınlatma meydana getirir. Bu aydınlatma biçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ışığın çarptırıldığı yüzeyin beyaz olması gerekliliğidir. İç mekanlarda fotoğraf çekerken çok kullandığımız bir ışıktır. Homojen aydınlatma sağlar, gazeteciler ve iç mekan fotoğrafçıları bu yöntemi çok kullanır.
Notlar:
* Fotoğraf makinesi üzerinde tepe flaşı kullanmayın. Tepe flaşlarının 4-6 m. aydınlatma etkisi bulunur. Tepe flaşı objektife ne kadar yakınsa kırmızı göz problemi o kadar çok oluşur.
* Süzdüğümüz ışığı konuya yaklaştırdıkça gölgelenme ortadan kalkar.
* Fotoğraf çekerken koyuluk için siyah cisim, aydınlık için beyaz, daha da aydınlatmak için alüminyum folya kullanabiliriz. (Yansımış ışık özelliğini kullanarak.)
*Yansımış ışık kullanırken yansıtıcımız üzerinde altın, gümüş ya da sarı renk varsa modelimiz bronzlaşmış olarak fotoğrafa yansır. Yalancı solaryum etkisi. :))
* Learnmyshot.com üzerindeki öğretici videolara bakabiliriz. :)
***FİLTRELER***
UV Filtre: UV ışınlarının görüntüde oluşturmuş oldukları sislenmeyi ortadan kaldırmak için kullanılır. Bu filtreler 700m.'lik rakıma kadar etkilidirler. Daha temiz ve berrak bir fotoğraf çekmek için kullanılır. Gece çekimlerinde kullanılmaması gereklidir.
Polarize Filtre: Bu filtreler su, su buharı ve cam yüzeyler üzerindeki yansımaları ortadan kaldırırlar. Polarize filtreler noktasal ışık kaynaklarının yansımalarını ve metal cisimlerin üzerindeki yansımaları gideremezler. Bu filtrelerin en etkili oldukları bakış açıları 30 ile 45 derece arasındaki açılardır. İşleyiş mantığı: Çift camlı filtrelerdir ve ışığı kırarlar.
Polarize filtreler yapısal olarak ikiye ayrılır.
1)- Lineer Polarize: (Bu filtreler //// yapısında olduğundan yansıma oluşmasına neden olurlar.) Lineer Polarize filtre objektife takılıyken makine poz ölçümü yapamaz.
2)- Circular Polarize: (Bu filtreler iç içe geçen halkalar şeklinde olduğundan yansımayı ortadan kaldırırlar.) Objektifte takılıyken sağlıklı poz ölçümü yapılabilir. Polarize filtre alınacaksa kesinlikle Circular Polarize filtre alınmalıdır. Lineer Polarize filtre objektife takılıyken makine poz ölçümü yapamaz.
De Grade Filtreler: Bu filtreler yarıya kadar şeffaf yarıdan sonra renk geçişi olan filtrelerdir. Genellikle yoğun bulutlu havalarda gökyüzüne renk atamak için kullanılır.
ND Filtre: Orta gri yoğunluk filtreleridir. Ortamdaki ışığın şiddetini düşürmek için kullanılır. İstenilen etkiyi oluşturmak için farklı yoğunluklarda ND filtreler kullanılır.
Türkiye'de bulunan ND filtreler 3,6,9 ve 10 stopluk filtrelerdir.
Işığın yoğun olduğu ortamlarda pozlandırma süresini uzatmak için kullanılır. Fotoğrafta akarsuların köpüklü olmasını sağlar. Özel efektler için 9 ve 10 stopluk filtreler kullanılır. 3 ve 6 stopluk filtreler akarsular içindir.
ND Grade Filtre: Bu filtreler yarıya kadar şeffaf yarıdan sonrasıysa gri ton geçişi olan filtrelerdir. Genellikle manzara fotoğraflarında yeryüzü ile gökyüzü arasındaki ışık dağılımını kontrol etmek için kullanılır. Plaka gibi uzundur, objektifin önüne özel bir aparatla takılır.
Close Up Filtre: Bu filtreler ince kenarlı merceklerdir. Objektif önüne yerleştirildiklerinde objektife makro özellik kazandırırlar. Bu filtrelerin en büyük dezavantajıysa kadrajın merkezinde netlik oluşturmasıdır.
*Close up filtre yerine büyüteç de kullansanız aynı etkiyi yapar.
Star Filtre: Bu filtre genellikle gece çekimlerinde kullanılır. Noktasal ışık kaynaklarının yıldızlar biçiminde fotoğrafa yansımasını sağlarlar.
Diyafram çapı kısaldıkça yıldızlanmaların boyutları büyür. Bu filtreler yardımıyla 4 kollu, 8 kollu ve 16 kollu yıldızlanmalar oluşturulabilir.
Bu filtreye para vermeyin. :) Sinekliği objektif önüne yerleştirdiğinizde de 4 kollu yıldız elde edebilirsiniz. Birbirini kesecek şekilde bir sineklik daha yerleştirdiğinizde 8 kollu, bir diğerini de eklediğinizde 16 kollu yıldız elde edebilirsiniz.
Fotoğrafçılıkta en sık kullanılan filtreler bunlardır, yukarıda en sık kullanılanları özetledik, ancak tüm filtreler bunlarla sınırlı değil. Kalan filtreler çok kullanılmasa da internetten araştırmakta fayda var veya Sirkeci'den filtre kataloğu alıp inceleyebilirsiniz. :) Bunlar dışında renk düzeltme filtreleri ve özel efekt filtreleri mevcut ancak çok fazla kullanılmıyorlar.
***Siyah-Beyaz Fotoğrafçılıkta Kullanılan Renk Filtreleri***
1)- Kırmızı Filtre: Çok kontrast bir yapıya sahiptir. Kırmızı rengin beyaz olarak fotoğrafa yansımasına neden olurken zıt renkleri olan yeşil ve mavi tonlarını siyaha yakınlaştırır.
2)- Turuncu Filtre: Kendini oluşturan kırmızı ve sarı renklerinin tonunu açarken turuncu rengi beyazlaştırır. Zıt rengi olan mavi ve yeşilin tonunu koyulaştırarak siyaha yakınlaştırır. Turuncu filtre kontrast bir yapıya sahiptir.
Not: Kırmızı ve turuncu filtreler siyah-beyaz fotoğrafçılıkta bulutlu havalarda manzara çekimi yapılırken kullanılır. Renk filtrelerinin hiçbiri beyaz üzerinde etkili değildir.
3)- Sarı filtre: Sarı rengin beyaz olarak görünmesine neden olurken mavi renginin tonunu koyulaştırır.
4)- Yeşil Filtre: Yeşil rengi beyaz olarak görmemize neden olurken kırmızı ve turuncunun tonunu koyulaştırıp siyaha yakınlaştırır. Bu filtrenin fotoğraftaki en büyük etkisiyse sisli havalarda yapılan siyah-beyaz fotoğraf çekimlerinde ortamda var olan sisin fotoğrafta çok daha yoğun olarak belirmesini sağlamasıdır.
5)- Mavi Filtre: Mavi rengi beyaz olarak görmemize neden olurken, sarı rengi siyaha yaklaştırır.
---Ders Sonu---
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder