Flaşlar, Tepe Flaşları ve Makro Flaşlar "Ders: 13"

Fotoğraf Çekimi Ders 13:                                                                   14.03.2014

***Flaşlar ve Tepe Flaşları***

Bu konunun daha iyi anlaşılabilmesi için internetten Nikon School'dan "Nikon Guide Creative Lighting" videosunu izleyebilirsiniz. (Bu arada şahsen Canon'cuyum.) :)

*1/60-1/125 tepe flaşını takıp fotoğraf makinesini P moduna ayarlarsanız iyi bir çekim yapabilirsiniz. Manuel modda "high-speed" özelliği varsa 1/2000 E'ye kadar fotoğraf çekebilirsiniz.

*Fotoğraf makinesinin özelliğine göre flaşın patlatma zamanını değiştirebilirsiniz. Flaşla çekim yapılırken uzun süreli aydınlatma kullandığınızda görüntü devam eder ve flaş görüntüyü en sonda sabitler, dolayısıyla da hareketli bir görüntü elde etmiş olursunuz. 

*Flaşın etki mesafesine göre aydınlanma sağlanır. (Flaş, direkt konunun karşısına gelecek şekilde konumlandırılırsa.) 

*Işık yukarıdan çarpıtılarak (yansıtıcı) ile fotoğraf çekildiğinde konunun göz altları gölgelenir. 

*Flaş fotoğraf makinesi üzerinde değil de yanal olarak ayrı bir aparatla ile kullanılırsa (2 flaşı da kullanarak) konunun bittiği yer aydınlık kalır. Bu duruma "anahtar ışık" denir. 

*Flaş ışığı beyaz olsa da (kırmızı ya da farklı renkli bir yüzeye çarptırılırsa) o rengin hakimiyetine girer.

*Flaş ile birlikte yumuşak geçiş için beyaz şemsiye kullanırsanız fotoğrafta daha yumuşak bir ışık elde edebilirsiniz. Gri şemsiye kullanırsanız mavi ışık etkisi, altın rengi şemsiye kullanırsanız bronz etkisi elde edebilirsiniz. 

Not: Beyaz şemsiyeyi konuya biraz daha yaklaştırısanız çok daha yumuşak bir geçiş sağlayabilirsiniz. 

*Beyaz, cisimler üzerine düşen ışığın %90'ını geri yansıtır. Konuya ışığı ne kadar yaklaştırırsanız o kadar parlaklaşır. 

*Flaş alırken mutlaka beraberinde, kırmızı, yeşil, sarı, mavi filtreler de almalısınız. Ayrıca tepe flaşı olarak çok fonksiyonlu flaşları tercih etmenizde fayda var. 

*Flaşlara grup atayıp, 10-15 ya da daha farklı flaşı gruplandırdıktan sonra fotoğraf makinesi üzerindeki flaşı "master", diğerlerini "slim" moduna getirip, master bir kez patladığında  A grubu 3 kez patlasın, B grubu 4 kez patlasın vs. gibi grup grup ayar yapabilirsiniz. (3 saniyelik pozlandırmada X grubu10 kez patlasın vs. gibi özel komutlar da atayabilirsiniz.) 

*Flaşın gücünü EX'den ayarlayabilirsiniz.

  (-) => Gücü kısar.

  (+) => Gücü arttırır.

*Flaşı hangi kanala ayarlarsanız diğerleri de o kanalda çalışır. 

*Manuelde 1/1 ayarı flaşın tam gücünde patlayacağı anlamına gelir. (1/2, 1/4, ... 1/32 gibi değerleri de mevcuttur.)

*Speedlight flaşlarda bir üst model her zaman alt modelleri kontrol eder. (Birden fazla flaşınız varsa unutmamanız gereken önemli bir nokta.) 

*Genel olarak flaşlarda TTL/M/AA modları mevcut. 

*"Speedlight SB-900" tetikleyici olarak iyi olan modellerden biridir. 

***Makro Çekimlerde Kullanılan Flaşlar***

1)- Kola takılan aparatlar.

2)- Objktiflerin üzerine oturan gölgeyi tamamen ortadan kaldıran flaşlar. 

3)- Makro çekimlerde ışığı süzebilirsiniz (Daha yumuşak geçiş için)

*Konunun arkasına koyu nesne koyarsanız siyah fon elde edebilirsiniz. 

*Petek aparatlar kullandığımızda ışığın noktasal etkisini ön plana çıkartmış oluruz. (Peteklerden geçen ışık istediğimiz noktaya yönlenir.) 

*"Kelbytraining" sabit ışıklar ve iki tane flaş kullanarak üst üste 9 kez fotoğraf çekmenize yarayan bir özelliktir. Nikon ve Pentax marka fotoğraf makinelerinde var ancak Canon'larda yok maalesef. 1. flaş pozlandırma, 2. flaş sabit ışık nedeniyle "uçma" etkisi oluşturur.

*Flaşın üzerindeki "hertz"den hangi flaşın kaç kere patlayacağını belirleyebilirsiniz. 

*Eski analog fotoğraf makinelerinde 9 poz aynı fotoğrafa yüklenebiliyor. 

Önemli Not: Canon menü AEB system (+) ve (-) pozlandırma yaparken yarım spot vb. spotlarda özel olarak çekim yapıp PS'de "tost mantığı" ile HDR'den çok daha iyi bir etki yakalayabilirsiniz. 

Çekim Notları:

*Sadece yatay kompozisyonda fotoğraf çekmeyin, mutlaka onu kesen veya diyagonal vb. bir etki de olsun kadrajınızda. 

*Fotoğraflarda belirginlik çok önemlidir. Kişiler birbirini kesebilir ancak portrelerini net olarak görmemiz gerekli.

*Kadrajı ayarlarken çok temel bir özellik olarak:

Konunun boyu, eninden büyükse=> Dikey Kadraj

Konunun eni, boyundan büyükse=> Yatay Kadraj
  

olmalıdır.

*Canon 60 mm. makro için oldukça iyi bir filtredir.  (Fiyatı ortalama 800-900₺)

*Netlik düzlem olarak ilerler. 

*Örneğin, arı fotoğrafı çekerken bir çiçeği baz alıp fotoğraf makinesini o çiçeğe göre ayarlayıp netliği istediğiniz noktaya göre belirleyin ve arı o çiçeğin üzerine geldiğinde çekim yapın, tek tek arı peşinde koşmayın. :)

*Flaş patlatma sayısına göre kademeli geçişli durağan fotoğraf çekimi sağlanır. (Örneğin basket topuyla basketçi fotoğrafı.) 

Ödevler: 

1)- En az üç nesneyi arka arkaya konumlandırıp 5,6 f'den başlayarak, 22 f'e kadar fotoğrafları çekilecek. Netlik tek nesneye göre ayarlanacak, (netliğin düzlem olarak ilerlediğini unutmayalım) nesneler kadrajda önlü-arkalı sıralanacak ve aralarında en az 20-25 cm. boşluk bırakılarak çekim yapılacak. (Pozometre'nin sıfır olması gerekli.)

2)- Hareket eden bir cismin 1/30 E'den başlayarak 1/500 E'ye kadar fotoğraflarını çekin. 

3)- "Pan Çekim Tekniği"ni uygulayarak 1/30 ve 1/60 E'de (hangisi en iyi sonucu verirse) fotoğraf çekin. One Shot'da netlik noktasının üzerine gelerek fotoğraf makinesini hafif kaydırıp, bu sırada deklanşörden parmağınızı kaldırmadan çekimi tamamlayın. (Bkz: Pan Çekim Tekniği)

4)- Kendinden başka bir şeye benzeyen bir nesnenin fotoğrafını çekin. (Örnek: Bulaşıklık görüntüsü veren mazgal fotoğrafı. Bu tarz fotoğraf örneklerini detaylı olarak görmek isterseniz, internetten "Chema Madoz" başlığı altındaki fotoğrafları inceleyebilirsiniz.) 

5)- Gün batımında ters ışık fotoğrafı çekin.  Pozlandırmayı -1'den başlatarak  +3'e kadar, en az 5 poz olacak şekilde çekiminizi yapın. 

6)- Güneş konunun arkasında olacak şekilde (ters ışık) bir kişinin fotoğrafını çekin. (Burada da farklı pozlandırma değerlerini kullanabilirsiniz.) 

7)- İçinde renkli sıvıların bulunduğu yarı saydam şişelerin ters ışık, cephe ışığı ve yanal ışık altında fotoğraflarını çekin. 

8)- "Kompozisyon Kuralları" ve "Elde Çekim Kuralları"nı tekrar okuyun, yukarıdaki ödevlerin bu kurallara uyması da son derece önemli. (Bkz: Kompozisyon Kuralları, Elde Çekim Kuralları)

---Ders Sonu---

Çekim Notları ve Fotoğraf Formatları "Ders: 12"

Fotoğraf Çekimi Ders 12:                                                                         07.03.2014

***Fotoğraf Çekim Notları***

*Kız Kulesi'nin fotoğrafını çekerken (-) ve (+) pozlandırma yapmak son derece önemli. 

*Yine Kız Kulesi çekim örneğinden ilerlersek kadrajda gökyüzünde daha fazla boşluk bırakmalıyız, denizde değil. 

*Belirginlik son derece önemli, kadrajda herşey net olmalı.

*Kız Kulesi'ni 1/3'lük kompozisyon kuralına uygun olarak kadraja yerleştirmeliyiz. 

*"Pierre Loti" güneş batınca gece çekimleri için çok daha uygun bir yerdir, en iyi çekimler için bu bilgiyi konuya uygun en iyi yer ve zaman detayını unutmayalım. 

*Ne kadar sade fotoğraflar çekerseniz o kadar etkili sonuçlara imza atarsınız. 

*Yine "Kız Kulesi"ni çekerken uzun pozlandırma yapmak (20"-30" kadar) deniz üzerindeki ışık yansımasını çok daha net fotoğrafa aktaracağı için son derece önemlidir. 

*Siyah-Beyaz fotoğraf çekmek isterseniz Canon'un menüsünden "Monokrom" seçeneği aktif olmalıdır. 

*Ctrl+T ve "Shot Settings" ayarlarından PS'de de fotoğrafa siyah-beyaz özelliği verebilirsiniz. 

*"Sharpnes" ayarında 3'den yukarıya çıkmayın, aksi halde keskinlik azalır. 

***Fotoğraf Çekerken Kullanılacak Formatlar***

Raw=> Mahkemelerde delil olarak da kabul edilen fotoğraf formatıdır, fotoğrafları her zaman bu formatta çekmek bize, istediğimiz gibi çalışabilme şansı da verecektir.

Tif=> Baskıya göndereceğimiz fotoğraflar bu formatta olmalıdır. (16 bit ve 8 bit olabilir, ancak baskı için en ideali 8 bit olmasıdır.) 

Jpeg=> Hiçbir şekilde müdahalede bulunamayacağımız fotoğraf formatıdır. Daha çok RGB ekran işleri ve (saklama açısından az yer kaplayacağından) arşivleme için kullanılır. 

Yukarıdaki fotoğraf formatlarını saklama boyutlarına göre sıralandıracak olursak;

TIF>RAW>JPEG eşitliğinden söz edebiliriz.

---Ders Sonu---

Fotoğraf Çekiminde Zaman Kavramı ve Şimşek Fotoğrafı Çekimi "Ders: 11"

Fotoğraf Çekimi Ders 11:                                                                            28.02.2014

***İdeal Fotoğraf Çekimi Için Uygun Ortam ve Saatler***

Teknik ve de yaratıcı imkanlarla bazı olumsuz durumları tolere edebiliyor olsak da, genel olarak en iyi fotoğraflar için "ideal zaman diliminden ve mekandan" sözetmemiz anlamlı olacaktır, şöyle ki; fotoğraf çekimi için en uygun saatlere baktığımızda, "gün doğumu öncesi, sabahın erken saatleri (en çok 10:00-11:00'a kadar), öğleden sonra ikindiye doğru, gün batımı ve gün batımı sonrası "mavi saatlerde" fotoğraf çekimi yaparsak çok daha iyi sonuçlar elde edebiliriz."

Bunun dışında fotoğraf çekimi yapılacak mekanın konumu, mevsim ve mevsimsel ışık alımı vb. gibi birçok coğrafi ve fiziksel detay da fotoğraf çekimi için uygun zaman ve şartlara etki edecektir. Örneğin, Kız Kulesi çekimleri için en uygun dönem Şubat ayı olmakla birlikte, Kapadokya için ise İlkbahar aylarında yapılan çekimler en iyi sonuçları almamızı sağlayacaktır. Fotoğrafını çekeceğimiz konuya ait mevsimsel, coğrafi şartlara göre ışık kurallarını da bilerek en uygun saatleri seçmemiz her zaman için bizlere en iyi sonucu verecektir. 

***Öğlen Güneşinde Portre Çekimi Yapmak Zorunda Kalırsak***

"Zorunda kalırsak" diyorum çünkü genel olarak çekimi biz planlıyorsak, öğle saatlerinde çekim yapmamak en doğru tercih olacaktır ancak zaman zaman bu saatlerde de söz konusu çekimi en iyi şekilde yapmak zorunda kalabildiğimiz de bir gerçek, böyle bir durumda da dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıralayabiliriz:

1)- Mutlaka "ekstra flaş" kullanmalıyız.

2)- Işığı yansıtmak için "yansıtıcı" da kullanmalıyız.

3)- "Işığı süzmemize" yarayacak ekipmanlarımız da olmalı. 

4)- Son olarak fotoğrafı çekilecek "konu/kişi"nin "ışığa göre yönünü" değiştirmeliyiz. (En uygun ve istenen sonuca göre değişiklik yapılmalı.)

***Gece Şimşek Fotoğrafı Nasıl Çekilir?***

ISO	Saniye	Mesafe	Diyafram (f)
100	5-8	1-5 km.	16
100	8-10	5-7 km.	8
100	15-20	7-8 km.	5.6

Tabloda yer alan değerlere göre, (şimşeğin çakma periyodu ve mesafeye göre) en uygun f değeri belirlenir. Bu işlem ardından:

1)- Makine tripoda bağlanır, netlik objektif üzerinden sonsuza ayarlanır. (Genelde 20m. sonrasında netlik sonsuz olur.) 

2)- Makine "bulutlu hava" moduna getirilir.

3)- Örneğin şimşek 8 saniyede bir çakıyorsa ilk 4 saniye ardından deklanşöre basıp, basılı tutulur ve şimşek çaktığı anda tekrar deklanşöre basılır. (Olası yıldırım tehlikesine karşın bu işlemi kumanda ile yapmak çok daha güvenli olacaktır ve bulutlar tam tepenizdeyse kesinlikle çekimi iptal edin.) :)

4)- Bu çekimi yaparken şimşeğin ikinci kez çakmasını da bekleyebilirsiniz, bu sürede de kumandadan deklanşörü basılı tutmaya devam ediyoruz elbette.

***Bir Soru ve Bir Yanıt*** (Biliyorum bu soruları çok seviyoruz.) :)

Soru: Portre çekimi için 50mm.'lik objektifle elde çekim yaptığımız fotoğraf makinemizin seçili ayarları, pozometre sıfır ve  ISO: 100, f:16 ve E: 1/125 olarak veriliyor. Makinemizin yeni değerleri ne olmalıdır?

Yanıt: Portre çekiminde arka alan biraz fuluğ olmalıdır. "Bu etkiyi yaratabilmek için f değerimizin 5.6 olması yeterli olacaktır." Bize verilen f:16 olduğundan ve 5.6 f değerine ulaşmak için f'de sol tarafa doğru 3 stop ilerlememiz gerekecektir, f ile E ters orantılı olduğundan E'de de 3 stop sağ tarafa ilerliyoruz, pozometremizin tekrar 0 olabilmesi için, bu durumda da yeni E değerimiz 1/1000 olmalıdır. 

Özet olarak makinemizin yeni değerleri; 

ISO: 100

f: 5.6

E: 1/1000 olarak gerçekleşecektir.

Notlar:

*Tepe flaşları stüdyo flaşlarından çok daha iyi sonuç verir. 

*Ortam ışığını ve flaşla aydınlanan kısmı fotoğrafa aktarmak için tepe flaşlarını kullanıyoruz. 

*Tepe flaşları 1/2000, stüdyo flaşları ise 1/125 Enstantane'ye kadar etkilidir. 

*100mm. objektif ile Bokeh çekimi yapabiliriz. (NAD dışında kalan noktasal ışık kaynaklarına istediğimiz şekli verebiliriz. (Bkz: "Ders: 7 Çekim Teknikleri" dersinde gördüğümüz "Bokeh Tekniği") 

*Filmleri mutlaka buzdolabında saklamalıyız. 

*Fotoğrafı banyo ederken herhangi bir siyah noktayı çekip bırakarak filmin bayat olup olmadığını anlayabiliriz, bu işlem ardından renk geçişi olursa film bayattır.

*Orta format profesyonel digital fotoğraf makinelerinin fiyatları 13.000$ ile 40.000€ arasında değişmektedir. 

*Analog makine almayı düşünürsek (film ile çekim yapabilmek için) objektifine dikkat etmeliyiz. Bu makinelerde en önemli nokta objektiftir. (Mamia RB 67 analog makine stüdyo fotoğrafçıları için iyi ve önerilen bir marka/modeldir.) 

***Fotoğraf Makinesi Olmadan Fotoğraf Çekimi***

Bunun için çeşitli yollar olmakla birlikte kısaca özetlememiz gerekirse;

1)- Metal kutu içini tamamen siyaha boyayarak ön tarafına toplu iğne ucu çapında bir delik açıp, kutunun arka iç kısmına ışığa duyarlı malzeme olarak film ya da fotoğraf kartı koyalım, ardından kutunun hiç ışık almamasını sağlayalım. Dışarı çıkıp fotoğrafını çekmek istediğiniz yerin karşısında olacak şekilde kutuyu sabitledikten sonra iğne deliği kadar olan delikten içine ışık girmesini sağlarsanız, (30-40 dakika kadar) içerideki ışığa duyarlı malzeme üzerinde bir negatif görüntü elde etmiş olursunuz ve bu negatif görüntüyü Photoshop'a aktarıp "Ctrl+I" komutu ile pozitife çevirebilirsiniz. 

(Negatiften pozitif görüntü etmenin farklı yöntemleri de mevcuttur.) Fotoğraf makinesi kullanmadan yapılabilen fotoğraf çekim işlemi detaylarına internet üzerinden de ulaşabilirsiniz. 

2)- Yukarıdaki teknik dışında "yarı saydam, saydam ve opak" malzemeler edinip, fotoğraf kartları üzerinde dilediğiniz kompozisyonu oluşturduktan sonra üzerlerine ışık düşürerek de pozlandırma yapmanız mümkün. Bu işlemi ya tamamen karanlık odada ya da sadece kırmızı ışık altında yapabilirsiniz.
Not: Malzemelerin ışık geçirgenliğine göre siyah-beyaz fotoğraf oluşacağından ya "karanlık odada ya da kırmızı ışık altında" çalışıyor olmanız gerekir.

***Fotoğraflarıma Ait Notlar***

1)- Dikilitaş vb. fotoğrafları çekerken fıçı tipi distasyon oluşmamasına dikkat etmemiz gerekir.

2)- Yan yana pencere vb. fotoğrafını çekerken 1/3 alana ve ön tarafa netlik yapılmalıdır.

3)- İnsan vb. figürleri fotoğrafta kesmemiz gerekirse kesinlikle eklem yerlerinden kesmemeliyiz. 

4)- Fotoğraf çektiğiniz alanda zemini kadraja yerleştiremiyorsanız aynı oranda üstten de keserek kadrajınızı ayarlamalısınız. 

5)- Kapı vb. bir nesneyi fotoğraflarken kadrajın yatay değil de dikey konumda olması önemli bir detaydır. 

6)- Genel olarak fotoğraflarda karmaşadan kaçınmak ve mümkün olduğunca yalın bir konu yakalamak önemlidir. (Fotoğraflarınız her zaman sade olmalıdır.) 

7)- Elde çekim yaparken elde çekim kurallarına ve dolayısıyla makinenin titrememesine de özen göstermeliyiz.

8)- Portre çekimi yapıyorsak "arka alanın fuluğ olması önemlidir", "bu etkiyi yaratabilmek için de f değerini genel olarak 5.6 olarak" ayarlamamız yeterli olacaktır. 

9)- Geceleri dışarda yapılan fotoğraf çekiminde f: 8'den fazla kısılmamalıdır. ("Net Alan Derinliği" dışında kalan noktasal ışık kaynaklarında görülen yıldızlanma etkisinin oluşmaması için, ancak bu etki oluşsun istiyorsak diyaframı daha da kısabiliriz.)

Araştırma: Stüdyo flaşları ve tepe flaşları araştırılacak. (Bu konulara daha sonraki derslerde değineceğiz.) 

---Ders Sonu---

Pozometre Hassasiyeti ve Netliğin Matematiği ''Ders: 10''

Fotoğraf Çekimi Ders 10:                                                                         24.01.2014                                      

"Fotoğraflarınız iyi değilse, konuya yeterince yakın değilsinizdir." (Robert Capa)

***"Eş Değerlilik Yasası"nda Pozometre Hassasiyeti***

f: 1.2, 1.4, 1.8, 2.8, 4, 5.6, 8, 11, 16, 22, 38, 42...

  <===========>                      <=========>

E: Bulb, 30", 15", 8", 4", 2", 1/2", 1/4", 1/8", 1/15", 1/30", 1/60", 1/125", 1/250", 

   <=============>

1/500", 1/1000", 1/2000", ...

             <=============>

*Kullandığımız fotoğraf makinelerinde 3.5 f ve (<= sol tarafında kalan bir f değeri ile) pozlandırma yaptığımızda ışık olduğundan daha fazla etki edecektir, (f'de <= sol tarafa gidildikçe diyafram açıklığı arttığı için makinenin içine giren ışık miktarı da artar.) Bu nedenle 0.5 stop kadar az (-) pozlandırma yapmamız gerekir. 

*Pozometre hassasiyeti, benzer şekilde 16 f ve (=> sağ tarafında kalan bir f değeri ile ) pozlandırma yaptığımızda ışık daha az etki edecektir, (f'de => sağ tarafa gidildikçe diyafram kısıldığından makinenin içine giren ışık miktarı azalır.) Bu nedenle de 0.5 stop kadar fazla (+) pozlandırma yapmamız gerekir.

*4" fazla pozlandırma yapılıyorsa (E'de <= sol tarafa doğru ilerliyorsak) içeri giren ışık miktarı artar, bu durumda da 0.5 stop (-) pozlandırma yapmamız gerekir.

* 1/1000 enstantaneden sonra 0.5 stop (+) pozlandırma yapılması gerekir. 

*Fotoğraf çekerken diyaframı max. 22 olana kadar kısabilirsiniz, ancak f'i 22'den fazla kısmamamız gerekir, f'i 22 değerinden daha fazla kısarsak (=> f'de sağ tarafa doğru ilerlersek) "Net Alan Derinliği" daha da artar ancak bu kez de fotoğrafta ışık alan ve almayan alan birbirine karışır, dolayısıyla da keskinlikte sıkıntı yaşanır. Bu nedenle en iyi "Net Alan Derinliği" ve "Keskinlik" için f'in 16 ya da max. 22 olması önemli bir detaydır. 

***Pozometre Ara Değer***

...-3, -2, -1, 0, +1, +2, +3,...

                  Δ

*Fotoğraf makinelerinizde bulunan pozometre değerleri yukarıda göründüğü gibi ilerler, her bir değer 1 stopluk ilerlemeye eşit olmakla birlikte, iki değer arasında üç ara değer daha bulunmaktadır, bu ara değerler çoğu fotoğraf makinesinde (''') ile gösterilir. 

***Netlik***      

*Netlik önde bir birim, arkada iki birim olarak ilerler, aşağıda görsel olarak da bunu görebilirsiniz.

                          Konu

                             Ι

   []ο              ο------ο------ο------ο  - -> Netliğin bitimi, uzak mesafe.

                      <--Hiper Focal -->
                             Mesafe                                           

                     Ι

                     Ι

                    V

       Netliğin başlangıcı, 

           yakın mesafe.

***Netliğin Matematiği***

                                    Odak Uzaklığı x Odak Uzaklığı

Hiper Focal Mesafe = ----------------------------------------------------

                                             f Değeri x CCO

CCO (Bulanıklık Dairesi): Full frame fotoğraf makinelerinde 0,025 digital fotoğraf makinelerindeyse 0,023 olarak alınan sabit değerdir, "bulanıklık dairesi" olarak adlandırılır. Fotoğraf makinesinin markasına ve formatına göre bu değer değişmektedir. 

                          Hiper Focal Mesafe x Mesafe

Yakın Mesafe = ------------------------------------------------

                          Hiper Focal Mesafe + Mesafe

                         Hiper Focal Mesafe x Mesafe

Uzak Mesafe = -------------------------------------------------

                         Hiper Focal Mesafe -  Mesafe

Not: Formüllerin pay ve paydasında yer alan "Mesafe" fotoğraf makinesi ile konu arasındaki mesafedir. Hiper focal mesafe ise; önde bir, arkada üç birim olan netliğin cm. veya m. cinsinden değeridir. 

Yukarıdaki formülleri daha çok görüntü yönetmenleri kullanır, ancak netliğin hangi bölgede oluştuğunu hesaplayabilmek ve konunun fotoğrafını çekerken buna göre planlama yapabilmek için bu formülleri bilmemiz önemlidir. Alternatif olarak "Kelly Döner Cetveli" üzerinden de kullanacağımız değerlere hazır olarak ulaşmak mümkündür. 

*Sabit nesnelerin fotoğrafını çekerken mutlaka "Net Alan Derinliği"ni kullanmalıyız. 

"Fotoğraflarınız iyi değilse, konuya yeterince yakın değilsinizdir." (Robert Capa)

Robert Capa, dünyaca ünlü savaş fotoğrafçısı olmasının yanında, bu söz söylediği son söz olmuştur.

Not: Siyah-Beyaz fotoğraf kartlarını/filmlerini kırmızı ışık altında banyo edebilirsiniz. Renkli fotoğraflarda ise karanlık odada hiç ışık olmaması gerekir.

Ödev-Araştırma: 

1)- "Yağmurdan Önce" filmini izleyebilirsiniz. Sırp bir fotoğrafçının hayatını anlatıyor, Kosova ile ilgili bir film.

2)- "Tanrı Kent" filmini izleyebilirsiniz. Getto'larda yaşayan bir çocuğun çeteler ve polis arasındaki çatışmaları fotoğraflarla belgelendirdiği bir hayat hikayesi.

3)-"Sebastião Salgado"nun fotoğraflarını inceleyebilirsiniz. Brezilya'lı sosyal belgesel fotoğrafçısı ve foto muhabiri olan Salgado'ya yöneltilen en büyük eleştirilerden biri; "trajedi fotoğrafları çekmemesi yönünde olmuştur." Fotoğraflarında estetik değerlere oldukça dikkat eden Salgado'nun çektiği trajedi fotoğrafları bile, bu estetik karşısında gölgede kalmaktadır. 

4)- National Geopraphic kanalında yayınlanan "Akıl Oyunları" belgeselini izleyebilirsiniz.

5)- Savaş Fotoğrafçılığı'na ilgi duyuyorsanız "Robert Capa"nın hayatını ve fotoğraflarını inceleyebilirsiniz.

6)- National Geopraphic'in "Digital Fotoğraf Okulu" (2 ve 4 CD'lik) setini internetten araştırabilirsiniz.

---Ders Sonu---

Belgesel Fotoğrafçılığı ''Ders: 9''

Fotoğraf Çekimi Ders 9:                                                                                17.01.2014

***Belgesel Fotoğrafçılığı***

Belgesel fotoğrafçılığı alanında çalışmak isterseniz en basit ve temel bir yol haritası ile işe başlayabilirsiniz.

1- Konu belirlenir.

2- Konu hakkında araştırma yapılır. (Seçilen konuda daha önce neler yapılmış, ne eksik kalmış ne fazla, biz farklı olarak ne yapmayı planlıyoruz vs.)

3- Çekim yapılacak mekan belirlenir. (Mekanın konuya uygunluğu vs.) 

4- Zaman planı yapılır. (Çekim ne zaman, hangi mevsimde yapılacak ve ne kadar sürede tamamlanacak vs.) 

5- Ekipman belirlenir ve hazırlanır. (Çekimde kullanılacak tüm ekipmanların tespit edilmesi ve hazırlanması vs.)

6- Çekim için gerekli izinlerin alınması. 

Yukarıdaki 6 maddenin ön çalışmasını yaptıktan sonra gerekli olan bütçeyi hesaplayabilirsiniz ve hemen ardından da kaynak arayışına girişebilirsiniz. Önemli olan nokta; eğer sponsor kullanacaksanız ya da bu çekimi bir müşteriye yapıyorsanız yukarıdaki proje aşamalarına eksiksiz hazırlanmanızdır, aksi durumda zamanlamada yapacağınız basit bir hata bile çekimin hedeflenen bitiş tarihinden sapmasına neden olabilir, bu da sunduğunuz bütçenin dışına çıkılmasına neden olur. Böyle bir durumda da, sponsorunuz projeden vazgeçebilir, ya da müşterinizi kaçırabilirsiniz, her iki durumda da çekim iptal olacaktır.
Not: ''Belgesel Fotoğrafçılığını'' daha detaylı incelemek isterseniz ''Fotopanorama360''ı önerebilirim. (Bkz:http://fotopanorama360.com/belgesel-fotografcilik-nedir-nasil-yapilir/)

İzlemenizi Önerdiğim Belgeseller:

*"Savaş Fotoğraf Sanatçısı" "James Nachtwey"ın hayatı.

*"The Fall" Türkçe çevirisiyle "Düşüş" filmini de izleyebilirsiniz. Film 2006 yapımı ve çekimi 7 yıl sürmüş, filmde tüm kompozisyon kurallarının kullanıldığını da görebilirsiniz, Türkiye'de çekimi yapılan sahneleri de mevcut. Yönetmeni, "Tarsem Singh"

*"National Geographic Fotoğrafçıları" belgeselini de izleyebilirsiniz. 

***Fotoğrafın Matematiği*** 

Hayatın her alanı matematik ve matematikten kaçış yok. :) Bakalım manuel ayarların matematiksel problemlerinde nasılsınız? 

ISO: 100,200,400,800,1600,3200,6400, 12800...  [ (-) <= Işık=> (+) ] (Pozometre referans noktası)

f: 1.2,1.4,1.8,2.8,4,5.6,8,11,16,22,38,42   [ (+) <= Işık=> (-) ] (Pozometre referans noktası)

E: Bulb,30",15",8",4",2",1/2",1/4",1/8",1/15",1/30",1/60",1/125",1/250",1/500", 1/1000",1/2000", 1/4000'',1/8000'',... [ (+) <= Işık=> (-) ] (Pozometre referans noktası)

Soru 1: 300mm.'lik objektifle elde çekim yapılırken fotoğraf makinesinin ayarları ISO:400, f:5.6 (max.) E: 1/60" olarak veriliyor. Fotoğraftan en iyi sonucu alabilmek için fotoğraf makinemizin yeni ayarları ne olmalıdır? 

Yanıt: Elde çekim kurallarına göre 300mm.'lik objektifle çekim yaparken E: 1/500" olarak belirlenir, verilen ayarlara göre E'de 3 stop sağa kaymış oluyoruz. E ile f ters orantılı olduğundan f değerini de 3 stop sola kaydırmamız gerekir ancak f max. 5.6 olabildiğinden bu 3 stopluk farkı ISO ayarlarından düzenleyebiliriz. Özetle ISO'da 3 stop sağa ilerlememiz ışığı arttırmak için yeterli olacaktır. Sonuç olarak fotoğraf makinemizin yeni ayarları; 

ISO: 3200

E:1/500"

f:5.6  olmalıdır. 

Soru 2: 8X ve 4X'lik iki adet filtremizle birlikte fotoğraf makinemizin seçili ayarlarının f:5.6, E: 1/30" ve ISO:100 olduğunu varsayalım. Fotoğrafı çekerken 4" pozlandırma yapmamız isteniyor, makinemizin f max. değerinin de 16 olduğu biliniyor. Bu durumda fotoğraf makinemizin yeni ayarları ne olur? 

Yanıt: 4" pozlandırma yapmamız istendiği için E'de 6 stop sol tarafa hareket etmemiz gerekecektir, bu durumda da E ile f ters orantılı olduğundan f'de de 6 stop sağ tarafa ilerlememiz gerekecektir ancak f:16 (max) değer alabildiğinden f'de 3 stop ilerleyebiliriz. Fark olan 3 stop ilerlemeyi de ISO'da gerçekleştirirsek ISO:800 olacaktır. Bu durumda filtre kullanmamıza da gerek kalmayacaktır. Sonuç olarak fotoğraf makinemizin yeni ayarları; 

ISO: 800

f:16

E:4" olmalıdır.

Soru 3: Fotoğraf makinemizin seçili ayarları ISO:800, f:5.6 ve E:8" olarak verilmektedir. Bizden istenen, ISO:100 ve f:22 değerine göre pozlandırma yapmamız. Bu durumda fotoğraf makinemizin yeni ayarları ne olur?

Yanıt: f:5.6 degeri bize verilmesine karşın f:22'de çekim yapmamız isteniyor bu durumda f'de 4 stop sağ tarafa (-) yönde ilerlemiş oluyoruz. Bize verilen ISO:800 ve ISO:100' de çekim yapmamız istendiğinden 3 stop da ISO'da sol tarafa (-) yönde ilerlemiş olduk. Özetle (-) yönde toplam 7 stop ilerlemiş olduk. E'de de 7 stop ilerlersek E:960" olarak manuel pozlandırma yapılması gerekecektir. (Bu da 16 dakikalık bir pozlandırma demek oluyor.)
Önemli Not: Enstantane Bulb değerinin 30'' ardından (<= sola doğru), 60'', 120'' , 240'' , 480'' , 960'' , 1920'' ... ve katları şeklinde ilerlediğini biliyor olmamız da manuel sürelerin hesaplanmasında önemli bir detaydır.

Soru 4: 300mm.'lik objektifle elde yapacağımız çekim için fotoğraf makinemizin seçili ayarları ISO:100, f:2.8 ve E:1/125" olarak verilmektedir ve f:8 değerinde çekim yapmamız isteniyor. Bu durumda fotoğraf makinemizin yeni ayarları ne olmalıdır?

Yanıt: Elde çekim kurallarına göre E:1/500" olması gerekecektir, bu durumda E'de 2 stop sağa ilerlememiz gerekecektir. Bu durumda da f:1.4'e denk gelecektir. f:8 değerine ulaşmak için f'de 5 stop sağa ilerlememiz gerekecek ve yeni oluşan bu 5 stopluk farkı da E ile kapatamayacağımızdan (elde çekim kurallarına göre) 5 stop ISO'da ilerlememiz gerekecektir, bu durumda da ISO:3200 olacaktır. Sonuç olarak fotoğraf makinemizin yeni ayarları;

ISO: 3200

E:1/500"

f:8 olmalıdır.

***Digital ve Analog Makineler***

*Film kullanılan eski fotoğraf makineleri digital makinelere göre çok daha verimlidir. 

*Digital fotoğraf makinelerinde max. 2 stopluk pozlandırma hatalarını düzeltebilirsiniz, örneğin (-) 3 stopluk pozlandırmayı digital makinelerde düzeltme olanağımız yoktur. 

Film kullandığımız fotoğraf makinelerinde kullanılan filme göre de bu durum değişir. Normal filmlerde 5 stoba kadar,  siyah-beyaz filmlerdeyse 7 stoba kadar olan hataları düzeltme/kurtarma olanağımız vardır. 

*Günümüz teknolojisinde digital fotoğraf makinelerinin max. 22-40mp. olmasına karşın film kullandığımız fotoğraf makineleri 60mp. kalitesinde (24X36mm.) görüntü verebilmektedir. 

Notlar:

*Stüdyo kurmayı planlıyorsanız ilk etapta fotoğraf makinesi ve ekipmanları dışında gerekli olan temel araçlardan söz edecek olursak en başta "Gelen Işık Pozometreleri", "Ana Işık Kaynağı" ve "Yardımcı Işıklar"ı sayabiliriz. Ana ışık kaynağımızı güneş gibi düşünürsek en güçlü ışık kaynağımız bu olmalıdır ve diğer yardımcı ışıklar ana ışık kaynağından daha düşük ve farklı farklı güce sahip olmalıdırlar. Yansıtıcı ve ışığı süzecek ekipmanları da unutmamalıyız. :) Colorama yansıtıcı ve süzgüleri oldukça kalitelidir, yardımcı ekipmanları edinirken aklımızda bulunmasında fayda var. 

*Moda fotoğrafçılığı için 7-8 ışık kullanmamız gerekli. Bunların watt'ları da birbirinden farklı olmalıdır. Bu 7-8 ışığı sorunsuz kullanabilmek için de farklı tetikleyicilere sahip olmamız gerekli, her tetikleyici her flaşı/ışığı patlatmayacaktır.

*Portre çekimlerinde tek ışık kullanmak en iyi sonucu verebilir.

*İnternetten çekim teknikleri detaylarına görsel ve anlatımlı olarak ulaşmak isterseniz "Karl Taylor"u takip etmenizi önerebilirim. (Bkz:http://www.karltaylorphotography.co.uk)

*Değişik fotoğraflar çekmek isterseniz ''İznik Sansar Köyü''ne bir ziyaret planlayabilirsiniz. (Teknolojinin hiç girmediği bir köyü fotoğraflamaya hazır olun.)

*Dar açılı objektifler daha uzun ve zayıf gösterirler.

*Işığın önüne yerleştirilen metal petek dokular, ışığın lokal olarak verilmesini sağlar. 

Ödev:

1)- 360 derecelik (3D) ürün fotoğrafı çekilecek. (Ürün seçimi serbest)

2)- "Fotoğrafta Sanal Tur"u araştırabilirsiniz.

3)- "Focus Staking" çekim tekniğini araştırabilirsiniz. (Genellikle Macro çekimlerde kullanılmaktadır.) 

4)- Bira şişesi ve bira fotoğrafı çekimini araştırıp izleyebilirsiniz. (Dersin sonuna gelirken biraz da içki saati.) :)

---Ders Sonu---